WASHINGTON, DC (AP) – Dân chúng Mỹ trên toàn quốc đa số đều hoan nghênh bài diễn văn Tổng Thống Donald Trump đọc trước lưỡng viện Quốc Hội vào tối ngày Thứ Ba. Nhiều người cho rằng có tính cách tích cực và có cung cách của một tổng thống. Họ cảm thấy tin tưởng hơn về các kế hoạch liên quan tới kinh tế, di trú, chống khủng bố, tội phạm và Obamacare của ông Trump.
Tuy nhiên, hãng thông tấn AP, đối chiếu với sự kiện thực tế, nêu ra rất nhiều điều Tổng Thống Trump nói không đúng sự thật, như một số điểm dáng chú ý sau đây:
1-Ông Trump nói tiền bạc từ các nước NATO “đang đổ vào Mỹ” khi các thành viên thấy phải chia sẻ trách nhiệm tài chính như ông đã đòi hỏi. Sự thật chưa có số tiền hay khoản tiền hứa hẹn nào hết.
Trong cuộc họp với các bộ trưởng quốc phòng NATO hồi Tháng Hai, ông James Mattis, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, thúc giục các nước thành viên thi hành cam kết năm 2014 là chi 2% thu nhập quốc dân (GDP) cho quốc phòng năm 2024, cho tới nay chưa có tiến bộ cụ thể nào. Trong số 28 quốc gia thành viên, chỉ có năm nước đạt đủ mức 2%, không có cam kết nào khác sau cuộc họp. Chỉ có Ðức hứa hẹn sẽ đạt tới mức này vào năm 2024. Hơn nữa, đây là ngân khoản về quốc phòng của mỗi nước chứ không phải dành cho liên minh hay tiền đóng góp cho liên minh.
2-Tổng Thống Donald Trump nói: “Theo hàn lâm viện khoa học quốc gia, hệ thống di dân của chúng ta hiện nay tiêu tốn hàng tỷ đô la tiền của dân đóng thuế mỗi năm.” Thật ra báo cáo đó nói là “di dân đã góp cho ngân sách quốc gia bằng tiền đóng thuế và chi tiêu cho các dịch vụ công cộng.” Theo báo cáo, thế hệ thứ nhất của di dân tốn kém cho quốc gia hơn là những công dân sinh tại Mỹ, nhưng từ thế hệ thứ hai, tính theo đầu người, họ đóng thuế nhiều hơn.
3-Ông Trump nói: “Sau bầu cử, Ford, Fiat-Chrysler, General Motors, Sprint, Softbank, Lockheed, Walmart và nhiều đại công ty khác loan báo đầu tư hàng tỷ đô la ở Mỹ và tạo ra hàng chục ngàn việc làm mới. Sự thật những dự án và quyết định ấy đã có từ thời chính quyền trước, thành công và không thành công, thêm việc làm nhưng cũng sa thải nhiều công nhân.
4-Về ngân sách quốc phòng, Tổng Thống Trump cho là sự gia tăng mà ông đề ra là “lớn nhất trong lịch sử Mỹ.” Ðiều này sai. Ðã ba lần Quốc Hội chấp thuận tăng 14.3% ($42 tỷ) năm 2002; 11.3% ($37 tỷ) năm 2003; 10.9% ($47 tỷ) năm 2008. Con số mà ông Trump muốn tăng $54 tỷ chỉ là 10%. Hơn nữa, chấp thuận hay không là quyền của Quốc Hội chứ không phải do phía Tòa Bạch Ốc, và sẽ còn phải nhiều tháng bàn luận thương lượng cân nhắc những nhu cầu khác. Ðây chưa phải là ngân sách chắc chắn sẽ có.
5-Theo lời Tổng Thống Trump, nước Mỹ phải khẩn cấp tu bổ cơ sở hạ tầng, 55,000 cây cầu đã hư hỏng. Diễn Ðàn Kinh Tế Thế Giới xếp hạng cầu đường Mỹ đứng thứ bảy trong số 138 quốc gia, hơn Ðức, Tây Ban Nha, Canada, Anh, Trung Quốc,… chỉ kém các nước nhỏ như Singapore, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập, Hồng Kông, và Hòa Lan. Ði sâu hơn vào chi tiết kỹ thuật, cơ sở hạ tầng của Mỹ không tệ hại đến mức ấy.
6-Ông Trump nói: “Nước Mỹ có 94 triệu người không thuộc lực lượng lao động.” Con số này đúng, nhưng hầu hết là do họ chọn lựa, không có việc hay không muốn tìm việc làm. Số người này bao gồm dân về hưu, phụ huynh muốn ở nhà trông nom con cháu, học sinh và sinh viên còn muốn đi học chưa muốn đi làm.
7-Về bảo hiểm y tế, ộng Trump cho rằng Obamacare “đang sụp đổ.” Tranh luận chuyện này không là mới lạ và khó có kết luận. Hơn nữa hủy bỏ hay thay thế không phải dễ, sẽ còn thời gian dài mới có thể giải quyết.
8-Về thuế, ông Trump cam kết sẽ giảm thuế với mức độ lớn cho giới trung lưu. Chưa biết biện pháp của ông như thế nào, nhưng theo Tax Policy Center, dự án hỗn hợp của Brookings Institution và Urban Institute, với kế hoạch ông nêu lên hồi tranh cử, 1% dân Mỹ thuộc hạng giầu có, được giảm $215,000 một năm trong khi 20% thuộc giới trung lưu chỉ giảm được $1,010.
9-Ðề cập đến khủng bố, Tổng Thống Donald Trump nói: “Theo dữ kiện của Bộ Tư Pháp, đa số phần tử can tội khủng bố sau 9/11 đến từ nước ngoài. Chúng ta đã thấy những hành động khủng bố quốc nội, từ Boston đến San Bernardino, đến Ngũ Giác Ðài, và Trung Tâm Thương Mại Thế Giới.” Không rõ ông muốn tố giác điều gì, nhưng sự thật trong những năm gần đây Bộ Tư Pháp và FBI rất chú ý ngăn chặn các phần tử khủng bố trong nước.